Nhớ về Ông- Minh Triết PK
Phố núi và bạn bè... Chút gì để nhớ!
NHỚ VỀ ÔNG
Theo lời ba tôi kể : lúc thiếu thời ông được cho xuống tỉnh thành ăn học. Ông củng từng lều chõng vào Trường Thi Bình Định dự thi những khóa cuối chữ Nho.Sau đó làm thầy dạy học. Tại đây ông đã gặp bà nội tôi, sống với gia đình trong một căn nhà khang trang ở phố. Ngoài ra, ông cũng là ông đồ khi tết đến, xuân về hay trong dịp lễ, ma chay khi có ai cần ông đều viết giúp.
Rồi trong cái buổi:
" Cái học nhà nho đã hỏng rồi
Mười người đi học, chín người thôi "
( Trần Kế Xương )
Ông tôi thất nghiệp, phần lo các bác, cô, ba tôi ăn học, nên phải bán căn nhà, trở về quê sinh sống. Từ đó, ông chuyển thành thầy thuốc Bắc. Các con ông vì kinh tế quá khó khăn nên đi lập nghiệp nơi xa.
Cuộc đời của ông vào buổi gần tàn của chế độ phong kiến, chữ nho đã hết thời, nên đời sống vật chất của gia đình thiếu thốn, cộng thêm chỗ ở không ổn định. Hai, ba lần cất nhà, không cái nào tồn tại lâu dài. Lúc thì xóm trên bị cháy, lúc làng dưới bị lũ lụt.
Sở dĩ hai anh em tôi được ông nuôi dưỡng từ nhỏ, vì ba mẹ chúng tôi đã chia xa, ông sống một mình, nhà cạnh trường Tiểu học rất thuận tiện cho việc học của anh em tôi.
Căn nhà lợp tranh, vách đất. Phía trước là con đường làng nho nhỏ, có dòng sông Côn. Phía sau là cánh đồng lúa, nhiều căn nhà liêu xiêu bên lũy tre xanh, mương nước, ngôi chùa nhỏ trên đồi. Cuộc sống anh em tôi quanh quẩn với đồng lúa, hồn nhiên, ăn học, vui chơi
Cuộc sống nghèo khó nên ông sống tiết kiệm. Thừờng thì cơm có rau, khô cá, thay đổi vài loại mắm. Thỉnh thoảng tôi đi bộ vài dăm cây số xuống thị trấn để bốc thuốc cho ông.Anh em tôi tự phân công làm việc nhà, nấu ăn, đi chợ,mót củi...Thi thoảng bồi dưỡng con gà, con vịt trong vườn ông nuôi hoặc cá do tôi bắt đựợc khi theo bờ mương, thuở ruộng lúc cày, bừa.
Sống với ông,chúng tôi cảm thấy đầm ấm. Khi nào rảnh rỗi ông dạy thêm cho tôi chữ Nho, khi học văn có câu, chữ nào không hiểu tôi nhờ ông giải thích.
Tưởng cuộc sống êm đềm của ông cháu tôi sẽ dài lâu, cho đến khi anh em tôi khôn lớn. Nhưng chiến tranh, vùng quê tôi nhiều bất ổn. Thế là ba ông cháu tôi chia xa, mỗi người một nơi.Từ đấy , ông sống nhờ vào dòng tộc. Không nơi nào ông sống ổn định, kể cả gia đình bác hai và ba tôi.Tôi hiểu, tính ông rất tự trọng, nhiều tự ái. Anh em tôi cũng như ông, thay đổi chỗ ở liên tục, miễn sao là được đi học.
Sống ở thôn quê cùng ông, dù thời gian ngắn ngủi, nhưng tôi học ở ông nhiều bài học về nhân cách, đạo đức. Ông sống khiêm tốn, giản dị, tử tế với mọi người. Anh em tôi chưa một lần bị đánh hay chưởi mắng. Nếu có sai phạm, ngỗ nghịch ông phân tích, khuyên bảo bằng những lời lẽ nhẹ nhàng nhưng thấm vào tim.Ông dạy cho tôi tinh thần tự lập, tự giác. Tôi học ở ông cách cư xử ở đời là làm nhiều điều tốt, lời hay, lẽ phải. Tất cả là hành trang, hoài bảo giúp tôi tự tin bước vào đời ngay cả những lúc túng bẩn, khổ cực, tuyệt vọng nhất
Đã gần 39 năm. Các gia đình anh em tôi may mắn làm ăn ngày càng ổn định. Các con, cháu đều được ăn học tử tế. Tất cả đã trưởng thành, đều tốt nghiệp đại học hoặc cao hơn. Nhưng quan trọng là các cháu biết thương yêu nhau, đùm bọc, díu dắt nhau vào đời. Hầu hết các cháu đã lập gia đình và cuộc sống tương đối ấm no, hạnh phúc. Nhìn lại quãng đời của ông và anh em tôi mà thấm thía...Thành quả ấy, theo tôi đó là phúc đức của ông bà để lại.
Thêm một mùa xuân nữa lại về. Cả gia đình chúng tôi cùng nhau về thăm mộ phần ông bà nội, ngoại như thường lệ hàng năm. Thắp nén nhang thơm, lòng kính nhớ, ngậm ngùi nhớ bài thơ Ông Đồ của cụ Vũ Đình Liên.
"Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ ? "
MINH TRIẾT
" Mỗi năm hoa đào nởÔng nội tôi mất ở tuổi 85 ( 01/06/ 1975 ).Ngày ông ra đi trong sự khó khăn, bộn bề của đất nước cũng như sự nghèo khổ của gia đình bác hai tôi -một nhà giáo đông con - Ông nằm xuống sau 2 năm nằm liệt và một tháng mỏi mòn chờ đợi 3 cha con chúng tôi về. Trứớc mộ ông vừa chôn được 2 ngày, tất cả chúng tôi, mỗi người một tâm trạng, nỗi buồn riêng. Nhưng với tôi là làm sao đưa ông về cạnh mộ bà như lúc sinh thời ông đã dặn
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu, giấy đỏ
Bên phố đông người qua "
( Vũ Đình Liên )
Theo lời ba tôi kể : lúc thiếu thời ông được cho xuống tỉnh thành ăn học. Ông củng từng lều chõng vào Trường Thi Bình Định dự thi những khóa cuối chữ Nho.Sau đó làm thầy dạy học. Tại đây ông đã gặp bà nội tôi, sống với gia đình trong một căn nhà khang trang ở phố. Ngoài ra, ông cũng là ông đồ khi tết đến, xuân về hay trong dịp lễ, ma chay khi có ai cần ông đều viết giúp.
Rồi trong cái buổi:
" Cái học nhà nho đã hỏng rồi
Mười người đi học, chín người thôi "
( Trần Kế Xương )
Ông tôi thất nghiệp, phần lo các bác, cô, ba tôi ăn học, nên phải bán căn nhà, trở về quê sinh sống. Từ đó, ông chuyển thành thầy thuốc Bắc. Các con ông vì kinh tế quá khó khăn nên đi lập nghiệp nơi xa.
Cuộc đời của ông vào buổi gần tàn của chế độ phong kiến, chữ nho đã hết thời, nên đời sống vật chất của gia đình thiếu thốn, cộng thêm chỗ ở không ổn định. Hai, ba lần cất nhà, không cái nào tồn tại lâu dài. Lúc thì xóm trên bị cháy, lúc làng dưới bị lũ lụt.
Sở dĩ hai anh em tôi được ông nuôi dưỡng từ nhỏ, vì ba mẹ chúng tôi đã chia xa, ông sống một mình, nhà cạnh trường Tiểu học rất thuận tiện cho việc học của anh em tôi.
Căn nhà lợp tranh, vách đất. Phía trước là con đường làng nho nhỏ, có dòng sông Côn. Phía sau là cánh đồng lúa, nhiều căn nhà liêu xiêu bên lũy tre xanh, mương nước, ngôi chùa nhỏ trên đồi. Cuộc sống anh em tôi quanh quẩn với đồng lúa, hồn nhiên, ăn học, vui chơi
Cuộc sống nghèo khó nên ông sống tiết kiệm. Thừờng thì cơm có rau, khô cá, thay đổi vài loại mắm. Thỉnh thoảng tôi đi bộ vài dăm cây số xuống thị trấn để bốc thuốc cho ông.Anh em tôi tự phân công làm việc nhà, nấu ăn, đi chợ,mót củi...Thi thoảng bồi dưỡng con gà, con vịt trong vườn ông nuôi hoặc cá do tôi bắt đựợc khi theo bờ mương, thuở ruộng lúc cày, bừa.
Sống với ông,chúng tôi cảm thấy đầm ấm. Khi nào rảnh rỗi ông dạy thêm cho tôi chữ Nho, khi học văn có câu, chữ nào không hiểu tôi nhờ ông giải thích.
Tưởng cuộc sống êm đềm của ông cháu tôi sẽ dài lâu, cho đến khi anh em tôi khôn lớn. Nhưng chiến tranh, vùng quê tôi nhiều bất ổn. Thế là ba ông cháu tôi chia xa, mỗi người một nơi.Từ đấy , ông sống nhờ vào dòng tộc. Không nơi nào ông sống ổn định, kể cả gia đình bác hai và ba tôi.Tôi hiểu, tính ông rất tự trọng, nhiều tự ái. Anh em tôi cũng như ông, thay đổi chỗ ở liên tục, miễn sao là được đi học.
Sống ở thôn quê cùng ông, dù thời gian ngắn ngủi, nhưng tôi học ở ông nhiều bài học về nhân cách, đạo đức. Ông sống khiêm tốn, giản dị, tử tế với mọi người. Anh em tôi chưa một lần bị đánh hay chưởi mắng. Nếu có sai phạm, ngỗ nghịch ông phân tích, khuyên bảo bằng những lời lẽ nhẹ nhàng nhưng thấm vào tim.Ông dạy cho tôi tinh thần tự lập, tự giác. Tôi học ở ông cách cư xử ở đời là làm nhiều điều tốt, lời hay, lẽ phải. Tất cả là hành trang, hoài bảo giúp tôi tự tin bước vào đời ngay cả những lúc túng bẩn, khổ cực, tuyệt vọng nhất
Đã gần 39 năm. Các gia đình anh em tôi may mắn làm ăn ngày càng ổn định. Các con, cháu đều được ăn học tử tế. Tất cả đã trưởng thành, đều tốt nghiệp đại học hoặc cao hơn. Nhưng quan trọng là các cháu biết thương yêu nhau, đùm bọc, díu dắt nhau vào đời. Hầu hết các cháu đã lập gia đình và cuộc sống tương đối ấm no, hạnh phúc. Nhìn lại quãng đời của ông và anh em tôi mà thấm thía...Thành quả ấy, theo tôi đó là phúc đức của ông bà để lại.
Thêm một mùa xuân nữa lại về. Cả gia đình chúng tôi cùng nhau về thăm mộ phần ông bà nội, ngoại như thường lệ hàng năm. Thắp nén nhang thơm, lòng kính nhớ, ngậm ngùi nhớ bài thơ Ông Đồ của cụ Vũ Đình Liên.
"Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ ? "
MINH TRIẾT
Một bài viết đầy tâm trạng với nhiều kỷ niệm sâu sắc của tác giả - Dù năm tháng qua đi, nhưng luôn là hoài niệm đầy thương nhớ. Nhớ tình Ông và nhớ những ngày cơ cực - Ông đã trải qua nhiều vất vả, lo toan, nhưng luôn cố gắng với đời, để nuôi con, nuôi cháu. Tất cả những điều đó, là bài học có tính giáo dục cao đối với con cháu về truyền thống của gia đình...
ReplyDelete