Hơi thở của núi rừng trong bài thơ CHUNG của Đặng Xuân Xuyến- Bùi Đồng

HƠI THỞ CỦA NÚI RỪNG 

TRONG BÀI THƠ "CHUNG" CỦA ĐẶNG XUÂN XUYẾN

CHUNG
              - Tặng Quỳnh Hương -

Em có cần anh không?
Nếu cần anh hãy cùng anh chung sống
Gạo nấu chung nồi
Chăn trùm chung gối
Ta chia chung ánh mắt nụ cười...

Đừng ngại em ời...
Giường nhà anh đủ dài, đủ rộng
Chăn nhà anh đủ ấm, đủ nồng
Ta khêu ngọn lửa hồng
Ta nối câu quan họ
Ta bện mây với gió
Kết thành thuyền chơi trăng...

Em sẽ là buồm căng
Anh sẽ là gió lộng
Thuyền trăng mình thơ mộng
Dập dìu giữa biển xanh
Em. Nào, về với anh!

    Hà Nội, trưa 25 tháng 04. 2016
         ĐẶNG XUÂN XUYẾN

LỜI BÌNH:

     Cái chất giọng, hơi thở và cách tỏ tình của chàng trai trong bài thơ làm người đọc hình dung ra một vùng đồi núi trập trùng, hương rừng ngai ngái và chàng trai được ướp mình trong không gian đó nên lời nói cũng mộc mạc, rõ ràng như thuở bản thiện tính:

       Em có cần anh không
       Nếu cần hãy cùng anh chung sống ...

      Thế thôi! Đơn giản nhưng lại là lời cầu hôn đẹp nhất mà cũng “rừng rú” nhất và chắc chắn người phụ nữ kia không hề từ chối.

       Gạo nấu chung nồi
       Chăn trùm chung gối
       Ta chia chung ánh mắt nụ cười.

      Đến đây càng chắc chắn hơn: lời tỏ tình của người thẳng thắn, bộc trực, chả màu mè nhưng tình lại vô cùng sâu đậm.

       Đừng ngại em ời...
       Giường nhà anh đủ dài, đủ rộng
       Chăn nhà anh đủ ấm, đủ nồng
       Ta khêu ngọn lửa hồng
       Ta nối câu quan họ
       Ta bện mây với gió
       Kết thành thuyền chơi trăng...

      Cái thật thà đậm chất sơn cước nhưng cũng rất lãng mạn kiểu núi rừng của chàng trai (trong thơ) như thế, làm ta nhớ đến những câu thơ trong bài thơ Em Tắm của nhà thơ Cầm Vĩnh Ui (Bạc Văn Ùi):

      “Sao anh lại rình
       Trộm xem em tắm
       Da của em ngần trắng
       Da cha mẹ cho em”

      Hay:

      “Em tắm xong lại sạch
       Vẫn ngát thơm hoa rừng
       Da của em trắng ngần
       Là của anh tất cả
       Không phải người xa lạ
       Việc gì mà trộm xem”

      Cả bài thơ CHUNG là hơi thở của núi rừng, là cách thổ lộ tình cảm của chàng trai miền sơn cước: thẳng thắn, bộc trực mà sâu đậm. Đọc thơ, ta hình dung như thấy chàng trai đang mộc mạc tỏ tình với cô gái giữa đại ngàn lộng gió. Khó tìm thấy chất trai thành thị hay trai miền đồng bằng trong bài thơ này.

      Thế đấy, tôi cứ bám mãi vào tâm tư đấy mà quả quyết người con trai Hà Thành Đặng Xuân Xuyến đã hoá mình thành chàng trai rừng núi, yêu cô miền núi, mới bị đồng hóa sâu đến thế .

      Toàn bài không có ý tưởng đặc biệt, cũng chẳng có từ hoa mỹ, lại càng không dùng thủ pháp nhưng khi đọc ta cũng thấy mình hổn hển theo lối nói gấp gáp, trần trụi, sơn cước để yêu hơn một con người.

      Thật lạ là sao lại như vậy?

                                                  Thành Nam, 22 tháng 10.2016
                                                                 BÙI ĐỒNG