Cảm nhận ngắn về bài thơ "Đom đóm tuổi thơ"- Đặng Xuân Xuyến

CẢM NHẬN NGẮN VỀ BÀI THƠ “ĐOM ĐÓM TUỔI THƠ”

Đọc “Đom Đóm Tuổi Thơ” của Kiên Duyên, tôi thích 2 câu thơ:

        "Mẹ chong đèn đan sợi cói bao giờ
         Vài đồng lẻ mua mắt mờ trước tuổi..."

Sự vất vả bởi cuộc sống khốn khó nơi thôn quê được Kiên Duyên tạc bằng tượng hình MẸ với những hình ảnh gần gũi, đậm chất quê, xưa như cảnh làng quê Việt Nam đã tồn tại bao đời.

Giọng thơ cũ, hình ảnh cũ nhưng Kiên Duyên đã làm mới cách thể hiện nên câu thơ mộc mạc mà lấp lánh, đằm sâu lòng biết ơn và sự kính trọng với đấng sinh thành.

Viết về mẹ đã có rất nhiều bài thơ hay, nhiều câu thơ làm day dứt lòng người, ví như những câu thơ tinh tế, nhiều sáng tạo của Nguyễn Xuân Môn: “Quá mười tư chẳng có rằm / Nhả bao tơ trả kiếp tằm… mẹ ơi! / “Cá chuối đắm đuối…” quên đời / Cho đầy con, mẹ chắt vơi cạn mình” (Mẹ Tôi), hoặc những câu thơ tài hoa của Văn Thuỳ "dị nhân": "Vinh hoa con ướm trên người / Phất phơ tóc mẹ dệt lời yêu thương / Đã đi nhẵn một con đường / Còn nghe tóc mẹ bốn phương rối bời / Con đi dọc nửa kiếp người / Vẫn quanh lọn tóc rối thời mái gianh" (Tóc Rối Của Mẹ Năm Xưa). Hay những câu thơ tuyệt hay viết về Mẹ của Trần Đăng Khoa: "Cánh màn khép lỏng cả ngày / Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa / Nắng mưa từ những ngày xưa / Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan" (Mẹ Ốm), hoặc những câu thơ như được chắt ra từ tấm lòng hiếu thảo với Cha của Nguyễn Quang Thiều: "Con từng ba dại bảy điên / Chén trà con rót tràn miền đắng cay / Phận con nhàu trọn lòng tay / Một câu thơ bạc một ngày vô ơn / Chén trà, con có gì hơn / Mời cha rồi nuốt tủi hờn sau cha" (Dâng Trà).

Câu thơ "Vài đồng lẻ mua mắt mờ trước tuổi..." chưa là câu thơ tuyệt hay nhưng sự sáng tạo trong cách dùng câu chữ để thể hiện hình ảnh, tâm cảm đã làm câu thơ lấp lánh, sáng đẹp lên nhiều! Đây là thành quả của tinh thần lao động nghiêm túc và sự sáng tạo rất đáng trân trọng của Kiên Duyên!

Cách viết của "Đom Đóm Tuổi Thơ" tuy không mới, vẫn trung thành với lối viết của thơ truyền thống nhưng sự làm mới cách thể hiện câu chữ để diễn tả tâm cảm, hình ảnh ở một số câu thơ đã khiến những câu thơ đó tạo được điểm nhấn, vượt lên như những điểm sáng để bài thơ lung linh, nhanh lan tỏa.

Đọc xong bài thơ mà dư âm của những câu thơ:

       - "Con cá đớp mảnh trăng rơi trầm mặc
       Một mình em gom cay đắng cuộc đời"

       - "Mẹ chong đèn đan sợi cói bao giờ
       Vài đồng lẻ mua mắt mờ trước tuổi.."

cứ vấn vít mãi trong đầu.

ĐOM ĐÓM TUỔI THƠ

Đêm lao xao nghe bờ tre thổn thức
Mảnh trăng rơi miền ký ức theo về
Chị theo chồng từ dạo ấy hai quê..
Để thu chớm nghe não nề xóm vắng..

Con cá đớp mảnh trăng rơi trầm mặc
Một mình em gom cay đắng cuộc đời..
Tuổi thơ buồn ngày giáp hạt chị ơi..
Đêm vó tép một trời thơ ở lại..

Bờ ao quê đâu tiếng cười con gái..
Những quê mùa thuở ấy mãi ngây ngô..
Mẹ chong đèn đan sợi cói bao giờ
Vài đồng lẻ mua mắt mờ trước tuổi..

Nghe thu chớm đêm ru tàu lá chuối
Tuổi thơ ơi sao gọi chẳng trả lời..
Chị em mình giờ mỗi đứa một nơi..
Để áo mẹ lâu lắm rồi không vá..

Em níu lại ngày xa xưa nhớ quá..
Gọng vó gù bao vất vả lo toan..
Mảnh trăng thu sao vụn vỡ ao làng
Rơi xuống đáy vỡ tan thành đom đóm...

               Kiên Duyên

Hà Nội, ngày 04 tháng 12-2020
ĐẶNG XUÂN XUYẾN