Ngày về quê- Minh Triết
Phố núi và bạn bè... Chút gì để nhớ!
NGÀY VỀ QUÊ
Tôi xuống Qui Nhơn dự đám cưới con trai của một người chị họ. Vì tình nghĩa khi còn nhỏ ở quê nên em trai tôi từ Đà Nẵng cùng về. Buổi tiệc kết thúc trễ vì bà con, anh chị em lâu ngày không gặp, nán lại tâm sự, hỏi thăm sức khỏe, công việc làm ăn và bao chuyện linh tinh khác. Lúc ra về, dự định của tôi sẽ ở lại giao lưu với bạn học cũ đành lỗi hẹn khi chú Châu đề nghị: " Tối nay mình về từ đường ngủ để sáng mai mình chạp mộ luôn đi anh ... "
Thấy có vẻ hợp lý, tôi đồng ý ngay và cho chú lái xe. Đoạn đường khoảng 40 cây số về đêm trong tháng chạp vẫn tấp nập trên QL 1A. Duy khúc về quê, qua các cánh đồng, tuy vắng vẻ nhưng chúng tôi cảm thấy thân thương, gợi tôi những kỷ niệm những ngày ba ông cháu cùng sinh sống. Từ đường, bây giờ yên ắng, không còn đông đủ, vui vẻ như xưa vì các gia đình lưu lạc, đi làm ăn nơi xa từ hồi còn chiến tranh. Từ khi anh trưởng tộc mất, mọi việc do em gái trông nom, nhang khói cho tổ tiên và ngày tế hiệp cùng nhau về dự.
Cũng thật lâu, chúng tôi hưởng cái không khí quê nhà. Về đêm nằm nghe bản nhạc hòa tấu của các chú ếch, nhái, ảnh ương, côn trùng và tiếng ca phụ họa của đàn chim cuốc mà buồn. Sáng ngủ dậy, được hít thở làn gió mát trong lành, nhìn màu xanh cánh đồng mơn man phía trước, nhớ lại một vùng quê trù phú, tấp nập xuồng ghe trên sông Côn ngày ấy. Nơi tôi ở gần ngã ba sông, ngay ủy ban xã, có trường Tiểu học, trạm xá. Đặc biệt có căn cứ Kỳ Đông của nghĩa quân Tây Sơn, có Bàu Sấu với trận thủy chiến ác liệt, cuối cùng của tướng quân Mai Xuân Thưởng ( 1887 ).
Sáng mưa nhè nhẹ, sau khi thăm mộ ông bà nội, ngoại, chúng tôi tìm laỊ các quán ăn khi xưa được các cụ cho " kéo ghế ". Đó là món bánh hỏi cháo lòng đường rầy xe lửa Gò Găng ( gần sân bay Phù Cát ) và bánh cuốn ở ngã ba chợ Mỹ Yên, Tây Sơn. Khi mặt trời ngã bóng, hai anh em đến thăm một người bạn thân đã gắn bó suốt thời tiểu học. Nhà bạn ở cạnh bờ sông, có lũy tre xanh che bóng mát nay được thay bờ kè kiên cố. Căn nhà bạn giờ trở thành vườn cây cảnh với nhiều loại quí hiếm trong một không gian quang đãng, thật bắt mắt. Phía trước có con đập ngăn nước tưới cho cánh đồng và là đường qua bờ bên kia. Nơi bờ đập này, tuổi thơ tôi thường ngâm mình dưới dòng nước mát mùa hè. Kỷ niệm lại hiện về, tôi nghêu ngao bài hát : "Lời ru buồn nghe mênh mang, mênh mang theo lũy tre làng / khiến lòng tôi xôn xao / Ngày lấy chồng em đi qua con đê / con đê mòn lối cỏ về / có chú bướm vàng theo em..." ( Sao em nỡ vội lấy chồng - NS Trần Tiến )
Tôi chia tay chú em, mỗi người mỗi ngã để về nhà chăm sóc các cây cảnh nở cho đúng dịp tết, tiếp tục công việc làm ăn trong những ngày cận tết này. Qua 2 con đèo, bùi ngùi, tiếc nhớ tuổi mộng mơ ...
Tôi xuống Qui Nhơn dự đám cưới con trai của một người chị họ. Vì tình nghĩa khi còn nhỏ ở quê nên em trai tôi từ Đà Nẵng cùng về. Buổi tiệc kết thúc trễ vì bà con, anh chị em lâu ngày không gặp, nán lại tâm sự, hỏi thăm sức khỏe, công việc làm ăn và bao chuyện linh tinh khác. Lúc ra về, dự định của tôi sẽ ở lại giao lưu với bạn học cũ đành lỗi hẹn khi chú Châu đề nghị: " Tối nay mình về từ đường ngủ để sáng mai mình chạp mộ luôn đi anh ... "
Thấy có vẻ hợp lý, tôi đồng ý ngay và cho chú lái xe. Đoạn đường khoảng 40 cây số về đêm trong tháng chạp vẫn tấp nập trên QL 1A. Duy khúc về quê, qua các cánh đồng, tuy vắng vẻ nhưng chúng tôi cảm thấy thân thương, gợi tôi những kỷ niệm những ngày ba ông cháu cùng sinh sống. Từ đường, bây giờ yên ắng, không còn đông đủ, vui vẻ như xưa vì các gia đình lưu lạc, đi làm ăn nơi xa từ hồi còn chiến tranh. Từ khi anh trưởng tộc mất, mọi việc do em gái trông nom, nhang khói cho tổ tiên và ngày tế hiệp cùng nhau về dự.
Cũng thật lâu, chúng tôi hưởng cái không khí quê nhà. Về đêm nằm nghe bản nhạc hòa tấu của các chú ếch, nhái, ảnh ương, côn trùng và tiếng ca phụ họa của đàn chim cuốc mà buồn. Sáng ngủ dậy, được hít thở làn gió mát trong lành, nhìn màu xanh cánh đồng mơn man phía trước, nhớ lại một vùng quê trù phú, tấp nập xuồng ghe trên sông Côn ngày ấy. Nơi tôi ở gần ngã ba sông, ngay ủy ban xã, có trường Tiểu học, trạm xá. Đặc biệt có căn cứ Kỳ Đông của nghĩa quân Tây Sơn, có Bàu Sấu với trận thủy chiến ác liệt, cuối cùng của tướng quân Mai Xuân Thưởng ( 1887 ).
Sáng mưa nhè nhẹ, sau khi thăm mộ ông bà nội, ngoại, chúng tôi tìm laỊ các quán ăn khi xưa được các cụ cho " kéo ghế ". Đó là món bánh hỏi cháo lòng đường rầy xe lửa Gò Găng ( gần sân bay Phù Cát ) và bánh cuốn ở ngã ba chợ Mỹ Yên, Tây Sơn. Khi mặt trời ngã bóng, hai anh em đến thăm một người bạn thân đã gắn bó suốt thời tiểu học. Nhà bạn ở cạnh bờ sông, có lũy tre xanh che bóng mát nay được thay bờ kè kiên cố. Căn nhà bạn giờ trở thành vườn cây cảnh với nhiều loại quí hiếm trong một không gian quang đãng, thật bắt mắt. Phía trước có con đập ngăn nước tưới cho cánh đồng và là đường qua bờ bên kia. Nơi bờ đập này, tuổi thơ tôi thường ngâm mình dưới dòng nước mát mùa hè. Kỷ niệm lại hiện về, tôi nghêu ngao bài hát : "Lời ru buồn nghe mênh mang, mênh mang theo lũy tre làng / khiến lòng tôi xôn xao / Ngày lấy chồng em đi qua con đê / con đê mòn lối cỏ về / có chú bướm vàng theo em..." ( Sao em nỡ vội lấy chồng - NS Trần Tiến )
Tôi chia tay chú em, mỗi người mỗi ngã để về nhà chăm sóc các cây cảnh nở cho đúng dịp tết, tiếp tục công việc làm ăn trong những ngày cận tết này. Qua 2 con đèo, bùi ngùi, tiếc nhớ tuổi mộng mơ ...
Anh lên phố núi xa xôi
Biết bao nhung nhớ, bồi hồi thuở xưa
Những ngày vất vả sớm trưa
Vùng quê nghèo khó nắng mưa đi về
Vấn vương bến nước, con đê
Sông Côn uốn khúc đôi bờ dấu yêu
Quê hương bài hát dịu hiền
Là miền ký ức môĩ chiều qua sông
Từ khi em bước theo chồng
Con đê thuở ấy buồn trông ... một người!
Minh Triết
0 Comment: